Kiedy maluch zaczyna podejmować pierwsze próby chodzenia, w głowie rodzica pojawia się dużo niepewności. Martwimy się, jak dziecko będzie sobie radziło, jak będzie stawiało stopy, a także – kiedy i jakie buty powinniśmy kupić, aby zapewnić mu wygodę i bezpieczeństwo chodzenia. Wybór nie jest prosty, a to jakie buty wybierzemy, może bardzo wpłynąć na rozwój malucha.
W sklepach internetowych możemy znaleźć przeróżne, kolorowe obuwie dla dzieci. Kuszą pięknymi wzorami, często też ceną, która nie zawsze idzie w parze z jakością. Jakie powinny być buty dla dziecka? Kiedy kupić pierwsze buciki? Przygotowałam dla Was odpowiedzi na te oraz inne pytania związane z wyborem bucików 🙂
Dlaczego trzeba dbać o małe stopy?
Stopa to bardzo niedoceniana część ciała. Spełnia wiele istotnych funkcji, dlatego warto dbać o nią od pierwszych dni życia. Pozwala na przemieszczanie się i zachowanie równowagi. Amortyzuje obciążenia, odczuwa nierówności podłoża, bierze udział w utrzymaniu pozycji pionowej. Dzięki licznym receptorom, pomaga w dostarczaniu informacji do mózgu o pozycji ciała. Stopy mają również sporą rolę w procesie termoregulacji organizmu. Dlatego też buty dla dziecka to bardzo ważny temat.
Nauka chodzenia to dla malucha duże wyzwanie, a powodzenie w stawianiu pierwszych kroków jest zależne od bardzo wielu czynników. Aby stopa mogła właściwie się rozwijać, należy zapewnić jej różnorodność podłoża, dzięki czemu układ nerwowy i mięśniowy będą mogły zdobywać zróżnicowane doświadczenie oraz niezbędną swobodę ruchów.
Kiedy kupić pierwsze buty dla dziecka?
Złota zasada, obowiązująca przy kupowaniu pierwszych butów, brzmi: jak najpóźniej. Niestety pokutuje przekonanie, że dziecko powinno uczyć się chodzić w butach, najlepiej dość sztywnych, żeby dobrze podtrzymywały kostkę. Niestety też, rodzice często mają nieuzasadnione obawy przed chodzeniem dziecka na boso. Jednak fizjoterapeuci dziecięcy zgodnie mówią, że pierwsze buty warto kupić, jak tylko najpóźniej się da. Dlaczego? Pierwsze samodzielne kroki uczą malucha obciążania stopy, jej przetaczania, pracy palcami, a także czucia podłoża i zachowania równowagi. Buty czy skarpetki nie przekazują tylu informacji do małego ciała, ile bosa stópka. Dodatkowo buty w początkowym okresie chodzenia powodują, że dziecko musi się do nich dopasować, zamiast swobodnie uczyć się chodzić. Łatwo można to zauważyć, kiedy chodzącemu boso maluchowi założymy jakiekolwiek buciki. Inaczej stawia stopę, czasem nienaturalnie wysoko podnosi nogę do góry przy jej przestawianiu w przód.
Jakie powinny być pierwsze buty dla dziecka?
Dziecko uczące się chodzić powinno jak najwięcej chodzić na bosaka. Dlatego buciki dla malucha nie mogą stanowić ograniczenia w rozwoju chodu. Stopa dziecka składa się głównie z chrząstek, więc jest niezwykle podatna na deformacje. Słabo rozwinięta jeszcze komunikacja werbalna powoduje, że maluch nie umie przekazać nam informacji że coś jest nie w porządku – np. że buty są za ciasne, gniotą czy obcierają.
Jaki jest najlepszy but dla dziecka, które dopiero uczy się chodzić? Z pewnością miękki, cholewka musi być krótka i kończyć się poniżej kostki. Zapiętek powinien być sztywny, tak aby zapewnić prawidłowe ustawienie kości piętowej. Podeszwa powinna być elastyczna, nie tylko pozwalając na zgięcie, ale nie ograniczać również ruchów skrętnych. Niektóre modele obuwia mają podeszwę tak wyprofilowaną, że położony bucik lekko kołysze się w przód-tył.
Zajrzyj również do mojego wpisu Czworakowanie – wszystko, co musisz o nim wiedzieć!
Jak sprawdzić, czy but nadaje się dla małego dziecka?
Przede wszystkim wybierając buty należy zwrócić uwagę na ich konstrukcję, a nie tylko względy wizualne. Należy ocenić plastyczność podeszwy – zginając ją między palcem wskazującym, a kciukiem oraz wykonując ruchy rotacyjne. Sprawdzamy, czy but otwiera się na tyle daleko, że łatwo wsuwamy w niego stopę. Oceniamy, czy po zapięciu buta stopa jest w nim stabilnie osadzona. Sprawdzamy również czy pięta jest na swoim miejscu i nie ślizga się po wnętrzu buta.
A co z zapięciem? Najlepiej bucik na nodze trzyma się, jeśli jest zasznurowany. Jednak sznurówki to często kłopotliwe rozwiązanie, dlatego że aby sznurówka była poprawnie zawiązana, każdorazowo poprawiamy naciąg od ich podstawy – dolne dziurki – a nie ciągniemy za same końcówki. Poza tym w trakcie chodzenia luzują się wiązania, co powoduje, że buty nie trzymają się prawidłowo stopy i należy to poprawiać. Dlatego najprostszym rozwiązaniem jest kupowanie obuwia zapinanego na rzepy. Pozwala ono na dokładną regulację zapięcia i szybkie poprawki w razie potrzeby. Warto jest zwrócić uwagę na ilość rzepów. W zależności od wysokości cholewki buta – powinny mieć 2-3 rzepy. Unikamy takich z jednym rzepem, ponieważ dobre zapięcie i trzymanie stopy jest trudne do osiągnięcia.
Buty ortopedyczne profilaktycznie? Błąd!
Mała stopa to bardzo skomplikowany mechanizm, który potrzebuje czasu aby osiągnąć dojrzałość. Stosując buty ortopedyczne czy wkładki na wyrost, zaburzamy naturalny proces rozwoju biomechanicznego. Warto mieć na uwadze, że dziecko się uczy, dlatego pierwsze kroki nie będą idealne. Jednak jeśli coś mocno niepokoi rodziców, fizjoterapeuta dziecięcy z pewnością rozwieje wątpliwości w kwestii rozwoju dziecka.
Więcej informacji na temat rozwoju dziecka w jego pierwszych miesiącach życia znajdziesz w moim E-Booku Podstawowa obsługa dziecka 0-3 miesiące. Instrukcja krok po kroku.
Na co zwrócić uwagę – wybieramy buty dla dziecka!
Rozmiar
Buty z wkładką taką samą, jak stopa dziecka to zły pomysł. But musi być odrobinę dłuższy, aby pozwolić na ruch stopy, a także musi być pozostawiony mały margines, aby nawet niewielki przyrost nie spowodował ucisku.
Jak mierzyć stopę małego człowieka? Można spróbować odrysować ją na kartce papieru albo zaznaczając tylko piętę i palec. Do tej długości dodajemy około 10-12 mm. Długość powinna być mierzona od najdłuższego palca, niekoniecznie palucha. Dziecko powinno stać, gdyż obciążona stopa jest nieco dłuższa, dodatkowo pomiar będzie lepszy, jeśli wykonamy go po południu. Zawsze trzeba pamiętać, aby palce nie były podwinięte. W ciągu dnia stopa zmienia swój rozmiar i może wzrosnąć nawet o 4%, w porównaniu z wymiarami stopy zaraz po przebudzeniu.
Oprócz długości niezwykle ważna jest szerokość buta. Palce nie mogą być ściśnięte, gdyż to prowadzi do deformacji. Wycięta wkładka, przyłożona do wkładki buta, który chcemy zakupić, powinna pasować również na szerokość.
Jeśli wybieramy buty z wyższą cholewką, np. zimowe, i widzimy, że dziecko ma zbyt szczupłą nogę do danego modelu, należy poszukać buta z węższą cholewką, ale nie w mniejszym rozmiarze.
Elastyczność podeszwy
But nie może stanowić ograniczenia dla stopy, ale dopasowywać się do potrzeb dziecka. Dlatego przed zakupem należy sprawdzić, czy but da się wykręcać w każdą stronę. Zbyt twarda podeszwa będzie stanowiła duży opór dla rosnącej stopy.
Dotyczy to każdego z rodzaju butów, niezależnie od ich przeznaczenia. Oczywiste jest, że buty zimowe mają grubsze podeszwy, jednak warto zwracać uwagę, aby podeszwa była możliwie najbardziej elastyczna – dzisiaj producenci różnych marek prześcigają się w modelach butów, więc wystarczy poświęcić więcej czasu, aby znaleźć wygodne buty dla dziecka.
Nowość
Buty dla dziecka muszą być nowe, dlatego, że stopa odkształca wkładkę. Jeśli decydujemy się na zakup butów po innym dziecku, musimy mieć na uwadze, że stopa naszego malucha może nieprawidłowo pracować oraz przejmować ewentualne deformacje czy zaburzenia.
Zapięcie
Noga najlepiej trzyma się w bucie zasznurowanym, jednak trzeba pamiętać, że taką umiejętność dzieci osiągają dopiero około 6 r.ż. Rzep to uniwersalne rozwiązanie, umożliwiające dzieciom samodzielność. Ważne jest, aby rzepów było więcej niż jeden. Gwarantuje to lepsze utrzymanie stopy i dopasowanie jej do buta.
Bardzo ciekawy artykuł. Sama uwielbiam komfort w butach i stawiam na wygodę, także jak mój bobas już zacznie chodzić to zwrócimy dużą uwagę przy zakupie pierwszych bucików.